Salgına Tarihten Gelen Tedbirler
Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan Covid-19 salgınına karşı aşı ve çeşitli tedavi yöntemi araştırmaları hala devam etmektedir. Ülkeler virüse karşı kendi yol haritalarını oluşturuyor. Öte yandan geçmişte yaşanmış salgınlar da gündeme geldi. Tarihte yaşanan büyük salgın olaylarında toplumların nasıl mücadele ettiği merak ediliyor.
Covid-19 ile benzerlik gösteren Kara Veba yahut Kara Ölüm olarak bilinen pandemiden biraz bahsetmek istiyorum: Kara veba olarak bilinen pandemi 14.yy da Asya’nın güney batısından başlayarak Avrupa’ya kadar ulaşmıştır. Yayılma elbette devam ederek tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Osmanlı Devleti’ne ise IV. Mehmet zamanında bu salgın ülkemize de gelmiş ve Orhan Pamuk’un “Beyaz Kale ” adlı kitabında da ülkeye giren salgınla mücadele etmek için alınan birkaç tedbirden bahsetmektedir. Bu tedbirlerden bazıları ; halkın fazla dışarı çıkmamasına yönelik önerilerde bulunuluyor hatta kitapta bahsedilen IV. Mehmet salgının yayılmasını önlemek amacıyla tüccarların ticaret amaçlı uğradığı liman ve pazar yerlerini geçici süreliğine kapattırıyor.
Yine başka bir kaynak olarak Veba ile alakalı 1957 yılında Sovyetler döneminde çekilen Özbek filminde İbn-i Sina’nın Veba salgını hakkında verdiği öğütler görülmeye değer nitelik taşıyor. Covid-19 salgının dünyayı esir aldığı bu günlere ışık tutan bilgileri aktaran İbn-i Sina ”ellerimizi yüzümüzü sirkeli suyla yıkamalıyız” öğüdünü veriyor. Bununla da kalmayarak sosyal mesafenin korunması gerektiğini ve kişilerin kendilerini izole etmeleri gerekli gibi günümüzdeki Covid-19 virüsü için alınan tedbirlerle benzer tedbirlerin de önerildiğini görmekteyiz. İbn-i Sina’nın yer aldığı sahnenin ardından bir tellal “Hekim İbn-i Sina’nın talimatı” olarak salgına karşı alınması gereken önlemleri şöyle duyuruyor:
“Ey ahali, birlikte dolaşmayın. Kara ölüm veba insandan insana geçiyor. Hemen pazarı terk edin, hizmet evlere yapılacak. Hekim İbn-i Sina’nın talımatıdır. Paraları bırakın, bulaşıklarınızı sirke ile yıkayın. Hey ahali, kara ölümden (veba) korkmayın. Hastanızla ilgilenin, hastalıktan sakının, elinizi sirke ile yıkayın, burnunuzu temizleyin. Evinizde oturun ve neşelenin. Veba neşe, müzik ve eğlenceden kaçar.”
Kaynaklar
