EEG (Elektroensefalografi) Nedir?
Elektroensefalografi (EEG )ya da Beyin Çizgesi Yöntemi, beyin dalgaları aktivitesinin elektriksel yöntemle gözlenmesini ölçen yöntemdir. Beynin elektriksel faaliyetlerini kayıt alabilmesi ile uluslararası kabul edilen haritalandırmaya uyarak belirli standartlarda, dijital ortamda yazdırma ile yapılır. Beyin devamlı elektriksel faaliyet içerisinde olup, yaşamın belirli devrelerinde bu elektriksel faaliyeti, belirgin gelişkinlik düzeyleri göstermekte, yine günlük yaşamın belirli evrelerinde de (uyku ve uyanıklık gibi) belirli standartlarda elektriksel faaliyetini devam ettirmektedir.
Elektroansefalografinin sağlıklı değerlendirilebilmesi için kayıtlamada belirli kurallara uymak gerekmektedir. Kayıt işlemi, standart çalışmalarda, kafa derisi üzerine ve kulak memelerine yerleştiren elektrotlardan elde edilen sinyallerin, amplifiye edilmesi sonucu elde edilir.
Kayıt esnasında yapılması gereken asgari uygulamalar, sırası ile;
- Monopolar bir elektrot kulak memesi, diğer elektrot kafa derisinde
- Bipolar her iki elektrot kafa dersinde bağlantılar ile yeteri zaman kayıtlama,
- Göz açma uygulaması, ve Provokasyon uygulamalarıdır.
Hangi Durumlarda EEG Çekilir?
- Epilepsilerin tanı ve takibinde, en sık gerekçe epilepsi (bayılma, havale) tanısı için,
- Şuur kaybı, baygınlık gibi durumlarında epilepsi olup olmadığı tansında
- Yaşa uygun beyin elektriksel olgunlaşmasının değerlendirilmesi
- Beyin iltihabı hastalıkları, uyku ve davranış bozukluklarında
- Birçok sinir hastalıklarında, baş ağrılarında
- Beyin fonksiyonların değerlendirilmesinde,
- Organ nakillerinden önce beyin ölümü tanısı için kullanılır.
EEG Nasıl Çekilir?
EEG kayıt öncesinde elektrotların yerleşim için çok önemli bir hazırlık aşamasıdır. EEG ortalama 23 tane küçük elektrotların bir tür jel yardımı ile kafa derisine yerleştirmesi ve bir bilgisayar yardımıyla beyninin elektriksel aktivitesinin kaydedilmesi ile yapılır. Ağrısız ve acısız bir yöntemdir. EEG’de Radtyasyon etkisi yoktur ve beyine zarar vermez.
EEG süresince hasta sakin bir şekilde yatmalıdır. Parazitsiz, kaliteli kayıt alabilmek için hasta gözleri kapalı, çene ve boyun kaslarını gevşek tutmalıdır. EEG teknisyeninin direktiflerine göre söylenenleri yapmalıdır.
Çekim Sırasında;
10 saniye ara ile 5-7 kez göz aç-kapa, 3-5dk süren hiperventilasyon (derin nefes alıp-verme), 5-7dk fotik stimülasyon (ışıklı uyarı) gibi aktivasyon yöntemleri uygulanır.Çocuklarda inceleme sırasında tepki ve koopersyon eksikliği olabilir. Böyle durumlarda elektrotlar hasta uyuduktan sonra bağlanır. Uyku kaydı tamamlandıktan sonra hasta uyandırılır ve olabildiğince uzun bir süre uyanık dönemde de EEG kaydına devam edilir.Çocuklara genellikle kısa süreli uyku EEG çekimi yapılır. Anne kucağında anne sıcaklığını hissetmesi de sakinlemesi ve uyumasına katkıda bulunur.
EEG Kayıt Süreleri
Rutin (Normal) EEG 20-30dk arasında arasında sürer. Uyku-Uyanıklık EEG: Ortalama 1 saat sürer (20dk uyanık, 40dk uyku halinde) bazı durumlarda 3 saatlik, tüm gece veya 24 saatlik EEG çekilebilir.